Controle – Shodo-o-Seisu, letterlijk “als eerste de beweging controleren”
Shodo betekent “eerste beweging” en seisu “controle”.
Daarom betekent shodo-o-seisu letterlijk “als eerst de beweging controleren” .
Nochtans, is shodo-o-seisu vaak onbegrepen; het heeft een diepere betekenis dan eenvoudigweg zijn tegenstander met snelheid of techniek te overmeesteren.
In feite is het eerder kalm te kunnen blijven op elk moment en met de juiste houding in je dagelijks leven steeds klaar te zijn alvorens een conflict of situatie zich voordoet. Onze energie (ki) zou kalm moeten blijven zodat wat er ook gebeurt, je energie (ki) zich dan in die “situatiestroom” kan mengen om erzich in te versmelten.
Een goed voorbeeld van shodo-o-seisu vinden we terug in kokyu-ho.
Laat eerst je partner grijpen op de polsen met al zijn/haar kracht en probeer dan je lichaam te bewegen. Je zal vinden dat je veel sterker moet zijn dan je partner om hem/haar te bewegen. Nu, visualiseert je ki die als natuurlijk “wapen” dat wegvloeit en denk dat je hem/haar als eerste raakt. Je zal dan natuurlijk de situatie van bij het begin controleren en zo je partner met meer gemak kunnen in beweging brengen.
Het principe van shodo-o-seisu helpt men een dieper inzicht in het onderwijs O’Sensei’s van “masakatsu agatsu hebben“ of de “ware overwinning is zelfoverwinning“. Als je kalm de controle kunt houden, zal je dan niet alleen een manier vinden om de tegenstander te controleren maar ook de situatie kunnen inschatten alvorens te drastische maatregelen noodzakelijk zouden worden. Er zal dan geen behoefte meer zijn waar er een winnend of verliezend partij is, aangezien er ook geen conflict zal zijn. Eigenlijk zullen beide kanten de winnaar zijn – de zogenaamde aanvaller zal niet te hoeven aan te vallen en de zogenaamde verdediger zal niet te hoeven te verdedigen. Daarom moet men eerst leren onszelf te controleren alvorens te proberen om anderen te harmoniseren of te controleren. Het is tevens door zelf-controle dat men kan leren om op een harmonische manier van het leven te genieten.
Technisch kan kontrole met de term kime (controle of beslissing) aangeduid worden.
De kime wordt pas goed toegepast, wanneer zijn lichaam en geest in balans zijn tijdens de uitvoering van een techniek en wannneer op elk moment van het “gevecht” over gegaan kan worden op een andere of aangepaste techniek zonder (zichtbaar) te anticiperen op een (nieuwe) aanval van de tegenstander.
Er kan op drie momenten kontrole (reactie) ontstaan op een aanval (actie), maar O sensei was ervan overtuigd dat het in Aikido niet juist is om sen (initiatief) op te delen. Aangezien we in Aikido niet aanvallen en meer wordt verondersteld geheel verdedigend te zijn, lijkt het – in zijn uiterlijke vorm – go no sen te zijn (wachten met het begin van de verdediging tot de aanvaller zijn aanval niet meer kan aanpassen en er dan pas op reageren). Echter, als we altijd op een actie moeten beantwoorden, dan zullen we ook snel vervallen tot kleine hakkelige bewegingen. In feite worden we verondersteld om in staat te zijn onze partners tot beweging te verleiden of uit te nodigen. We praten niet over geslagen worden, maar over het veroorzaken van een bepaalde manier van aanvallen. De verschijningswijze van deze training op de mat is tai no sen, of gemeenschappelijk initiatief (in verdediging gaan door eigenlijk iets sneller te reageren dan de aanvaller). Hier worden we niet vastgegrepen, maar we veroorzaken dat iemand ons vastpakt. Als je wacht totdat iemand je vastheeft, dan is het al te vaak te laat. Feitelijk moeten wij op het spirituele niveau altijd voor onze partners uit bewegen, spiritueel altijd voor hen uit zijn, zorgen dat hij/zij ons op een bepaalde manier vastpakken of aanvallen (sen no sen). Dit is hier ook erg duidelijk in suwariwaza ryotedori kokyo ho (zittende adem-kracht oefening). We moeten niet gaan zitten en ons door onze partner laten vastpakken. We moeten onze handen naar voren uitstrekken en zorgen dat hij ons op een bepaalde manier pakt. Het op deze wijze uitvoeren verschilt totaal van het worden vastgegrepen of het worden aangevallen.
In Aikido is er dus maar één sen. Wat wij in de training van Aikido zien is een manifestatie van verdedigende go no sen-initiatief gecombineerd met sen no sen-initiatief op het spirituele niveau. Tezamen manifesteren zij zichzelf in de training als tai no sen.